Machnów Stary

Grodzisko (?) dwuwałowe pierścieniowate odkryte w latach 2014-2016. Badania powierzchniowe i nieinwazyjne zrealizowano w 2018 r. Wał wewnętrzny zamyka przestrzeń 1,7 ha (143 x 175 m), zewnętrzny około 4 ha (234 x 262 m). Oba wały okalają fosy. Na majdanie obiektu znaleziono fragmenty ceramiki z VIII-X i XI-XIII w. oraz nowożytnej (XVIII-XIX w.). Niezbędne badania wykopaliskowe.

Horodło

Grodzisko (?) wzniesiono na wierzchowinie lessowej rozciągającej się po zachodniej stronie rzeki Bug. Niszcząca działalność rzeki (zmiany koryta i procesy erozyjne) spowodowały znaczną destrukcję obiektu – ponad połowa uległa  zniszczeniu. Zachowany fragment majdanu o czworokątnym narysie ma powierzchnię około 0,31 ha (zob. M. Piotrowski 2019). Rekonstrukcja metryczna założenia wskazuje, iż mogło być dwu- lub trzykrotnie większe (ok. 0,7-1 ha). Majdan otacza fosa o szerokości od 13 do 28 m i głębokości 4-8 m. Nie zachowały się ślady wałów. Jedynie od strony południowo-wschodniej znajdują się pozostałości nasypu-wału okalającego najpewniej podgrodzie.
Na terenie grodziska nie prowadzono badań wykopaliskowych, a jedynie penetracje powierzchniowe, w trakcie których pozyskano fragmenty cegieł i naczyń (XI w.?) i glazurowanych, kafle. Najpewniej z okopów wojennych pochodzą znaleziska ceramiki, węgli, kości oraz cegły. Na grodzisku wykonywano wizytacje i fotografie oraz opisy zachowanych reliktów.
Pierwsza wzmianka o Horodle znajduje się w Kronice halicko-wołyńskiej pod rokiem 1287. W 1413 r. miał tu miejsce zjazd polsko-litewski i zawarto Unię Horodelską. Obiekt został odwzorowany na mapie Miega (1778-1783). Na północ od Horodła lokalizowana jest przeprawa przez Bug. W miejscu grodu sytuowany jest zamek i dwór starościński.
Chronologia obiektu określana jest ramowo na X-XIII wiek. Niezbędne badania archeologiczne założenia.

Jurów

Grodzisko położone jest w widłach rzek Szyszły i Rzeczycy – dopływów Sołokiji, na piaszczystym cyplu wcinającym się w podmokłe łąki. Obiekt ma plan kolisty, który tworzy pojedyncza linia umocnień wraz z dookolną fosą. Średnica założenia ma około 130 m, zaś powierzchnia całości wynosi 1 ha. Wał ze względu na duże zniszczenia orką nie jest widoczny w terenie.
Grodzisko zostało zaznaczone na mapie Miega (XVIII w.) oraz opisane w Słowniku Geograficznym Królestwa Polskiego (1880-1904). W 1984 roku zostało ponownie odkryte, a następnie dzięki metodzie tzw. skaningu laserowego możliwa stała się jego precyzyjna lokalizacja i odtworzenie narysu.
Badania wykopaliskowe na grodzisku przeprowadziła Ewa Banasiewicz (-Szykuła) w latach 1984, 1996-1998 wraz z Ireną Kutyłowską (1996). W czasie 4 sezonów badań przekopano 447 m2 powierzchni grodziska oraz wykonano 65 odwiertów. Pozyskano kilkaset zbytków w tym 227 tzw. wydzielonych oraz próby do datowania metodą C14 i dendrochronologiczną.
W 1984 roku prace skoncentrowano w części zachodniej i południowej obiektu zakładając wykopy 1-4. Pozwoliły one rozpoznać elementy obronne w postaci wału, fosy oraz pozyskać materiały zabytkowe. Kolejne prace badawcze zrealizowano w 1996 r. Wykopy sondażowe 5-7 usytuowano w części południowej badając wał oraz część majdanu. W latach 1997 i 1998 założono wykopy w części południowej i północnej. Szerokoprzestrzenne nr 8/97 i 12-13/98 miały wymiary 10 x 15 m w 1997 oraz 5 x 15 m w 1998 roku. Wykopy zakładane w części północnej miały różne wymiary: 14/98 – 1,5 x 16 m; 9/98 – 2 x 10 m; 10/98 – 2 x 5 m; 11/98 – 2 x 5 m.
Wał grodziska charakteryzował się zróżnicowaną konstrukcją i parametrami. W części północnej i wschodniej  miał szerokość 10 m i składał się z dwóch rzędów skrzyń (ok. 4 m) wypełnionych i od zewnątrz obłożonych lessem. W części zachodniej stwierdzono 2 lub 3 linie skrzyń (12-15 m) natomiast od południa tylko 1 rząd, co może sugerować przejście bramne. Datowanie radiowęglowe zwęglonych konstrukcji określono na wiek VI-VIII (Gd-3184;1390 ±40 BP; 583 (95%) 705 AD; 615 (68%) 662 AD) oraz VIII-XI wiek (Gd-12048; 1100 ±60 BP; 783 (95%) 1026 AD; 861 (68%) 989 AD). Wydaje się jednak, iż tak wczesne daty są wynikiem stanu zachowania próbek, które najpewniej pochodziły z wewnętrznych słojów belek, gdyż nie potwierdzają takiej chronologii zabytki i daty dendrochronologiczne.
Fosa została przekopana od strony zachodniej oraz północnej i południowej. Miała głębokość około 1,3 m i szerokość nawet do 20 m (rów powstały po wybraniu ziemi).
Na majdanie grodu odkryto zabudowę przywałową. W części południowej uchwycono relikty budynku o długości 5,5 x 4 m ciągnącego się wzdłuż wału i wysuniętego o ok. 4 m w stronę majdanu. Stwierdzono, iż budowle o przeznaczeniu mieszkalno-gospodarczym były przewiązane z konstrukcjami wału. Wewnątrz pomieszczeń składowano żyto, pszenicę i proso, odkryte w postaci zwęglonych skupisk ziarna. Z analizy paleobotanicznej wynika, że zboże było przechowywane w pojemnikach z drewna, łyka oraz w słomianych koszach. Przetrzymywano tam także bydło na co wskazują zwęglone i spopielone szkielety zwierząt. Znajdowano tu również sprzęty i narzędzia gospodarcze – kamienne żarna, naczynia wypełnione w całości prosem, ciężarki, kamień szlifierski, osełkę, kowadełko, nóż, półkosek, radlicę, haczyk na ryby, obręcz wiadra, skoble, kłódkę, kamienną formę odlewniczą. W części mieszkalnej znajdowało się palenisko. Odkryto tu przęśliki z łupku i ceramiczne, przedmioty kościane  oraz noże, gwoździe, klamry żelazne, a także elementy uprzęży – wędzidło, uzbrojenia – groty strzał, topór. W części wschodniej majdanu odkryto studnię o wymiarach cembrowiny 0,7 x 0,8 m, wykonaną z sosnowych dranic i dębowych słupków. Analiza dendrochronologiczna wskazywała na 2 poł. XII w. (daty ścięcia po 1169 i 1180 AD).
Na podstawie danych archeologicznych  (zabytki) oraz datowań absolutnych można przyjąć, iż gród wybudowano w wieku XII użytkując go do połowy XIII-stulecia, kiedy uległ spaleniu (Mongołowie?). Nie kończy to jednak zasiedlenia obiektu o czym świadczą odkryte na majdanie relikty budynku i kolejna studnia, datowane dendrochronologicznie na koniec XIII w. – 1277, 1286, 1292 AD i funkcjonujące  do początków wieku XIV (1311, 1317 AD).

Strzyżew

Grodzisko w Strzyżewie założono na piaszczystym, zalesionym obecnie cyplu, usytuowanym w widłach rzeki Krzny Południowej i jej lewobrzeżnego dopływu. Cypel od strony północnej, południowej i wschodniej otaczają podmokłe i zabagnione łąki poprzecinane rowami. Na zachód od grodziska najpewniej znajdowała się osada przygrodowa.
Obiekt ma plan pierścieniowaty o średnicy około 50 metrów (0,19 ha) z pojedynczym wałem o wysokości do 1 metra i szerokości około 5 metrów u podstawy. Dookolna fosa ma szerokość 2-3 m i głębokość 0,5 m.
W trakcie badań powierzchniowych przeprowadzonych w 2002 roku na obszarze AZP 63-81 grodzisko zostało zewidencjonowane. Następnie w 2003 roku M. Bienia przeprowadził na obiekcie badania wykopaliskowe. Założono dwa wykopy o łącznej powierzchni 181 m2. Przecięły one grodzisko krzyżowo po osiach N-S i E-W umożliwiając zbadanie majdanu, wału i fosy. Wykop 1 (E-W) miał wymiary 52 x 2 m i przecinał obiekt łącznie z wałem i otaczającą go fosą. Wykop 2 usytuowano po linii N-S. Jego parametry wynosiły 48 x 1,6 m. Również i on przecinał wał i fosę. Na majdanie grodziska poniżej ściółki leśnej o miąższości od 5 do 10 cm znajdowała się warstwa gliny z licznymi kamieniami. Jego centralna część była pozbawiona zabudowy. Natomiast przy wałach zalegała ciemnobrunatna ziemia o szerokości 5-7 m zawierająca duże ilości zabytków ruchomych. Miała ona miąższość od 20 do 40 cm i mogła być pozostałością zabudowy dookolnej (?).W części wschodniej na majdanie natrafiono na kilka jam osadniczych.
Wał wzniesiono w konstrukcji skrzyniowej, której wnętrze wypełniała warstwa gliny. Miał zachowane wymiary: 5 m szerokości i 1 m wysokości. W nasypie uchwycono zarysy kilku spalonych kłód drewnianych, a pobrane z nich próbki zostały wydatowane metodą C14 w laboratorium AGH w Krakowie przez prof. M. Krąpca na lata 980-1000 AD. W nasypie odkrywano również ślady po dołkach posłupowych – będących wzmocnieniem wału wiązały się z konstrukcją zabudowy? W fosie z kolei odkryto ślady bruku kamiennego.
W trakcie prac badawczych pozyskano dużą liczbę zabytków ruchomych – około 1514 sztuk z dominującą ceramiką naczyniową i militariami. Znaleziono również ozdoby i przedmioty codziennego użytku. Na szczególną uwagę zasługują: żelazne groty strzał i grot oszczepu oraz przepalona srebrna zawieszka czy fragment sierpa żelaznego, noże, szydło kościane. Zabytki można datować na X-XI wiek, co jest zbieżne z uzyskanymi datami C14. Położenie, wielkość i kształt oraz bogaty inwentarz kulturowy zbliżają obiekt do grupy małych gródków pierścieniowatych charakterystycznych dla Słowiańszczyzny Zachodniej pomiędzy IX a XI wiekiem.