Żmijowiska
Zespół osadniczy składający się z grodziska i dwóch osad – południowej i północnej, usytuowanych na podłużnej, piaszczystej łasze w widłach rzek Jankówki i Chodelki – prawobrzeżnego dopływu Wisły. Grodzisko otacza pierścieniowaty, kolisty wał zamykający niewielką przestrzeń majdanu o powierzchni 0,09 ha i średnicy 35 m (średnica majdanu 25 m). Wał zachowany jest w części zachodniej i północno-zachodniej. Cały przebieg wału widoczny na zdjęciu lotniczym z 1945 r. Część południowa grodziska została celowo zniszczona przez ówczesnego właściciela gruntu, m.in. za pomocą ciężkiego sprzętu.
Grodzisko zostało opisane przez ks. Chotyńskiego penetrującego teren Kotliny Chodelskiej. Badania na grodzisku zostały przeprowadzone w ciągu 6 sezonów: 1965 – badania S. Hoczyk-Siwkowej; 2002-2003, 2006-2007, 2009 – P. Lis (295 m2). Osadę południową przebadała w 1965 S. Hoczyk-Siwkowa (70 m2), natomiast północną rozpoznawano przez kilka lat – w 1965, a następnie w 2008, 2010-2011 i 2014-2016 (267 m2) – P. Lis i A. Kacprzak.
Ponadto w trakcie badań 2009 zrobiono badania geomagnetyczne osady północnej, a w 2012 przeprowadzono kompleksowe badania teledetekcyjne grodziska, osad i całego otoczenia.
Wyniki badań wału potwierdzają jego dosyć skomplikowaną i rozbudowaną drewniano-ziemną strukturę. Wał wykonano w konstrukcji przekładkowej, a u jego podstawy odkryto ułożone poziomo belki oparte na ukośnie wbitych palach. Wysokość nasypu oszacowano na 2 metry przy 6-metrowej szerokości. Najpewniej zwieńczony był częstokołem lub inną konstrukcją drewnianą. Umocnienia broniły 2 fosy-rowy przedzielone „przedwałem” w postaci drewnianego płotu.
Na majdanie grodziska nie odkryto śladów zabudowy, ale obecność dużej liczby zabytków w postaci 617 fragm. ceramiki naczyniowej oraz kości zwierzęcych odkrytych wśród konstrukcji drewnianych i w zasypiskach rowów, wskazywałaby na intensywność użytkowania obiektu. Datowanie dendrochronologiczne prób drewna z konstrukcji wału konstrukcji I określono na 888 rok AD. Z kolei datowanie radiowęglowe tejże konstrukcji zawiera się pomiędzy 863 a 960 AD. Daty wskazują na wzniesieni obiektu w końcu IX wieku i jego funkcjonowanie w przeciągu wieku X. Zniszczenie grodu było spowodowane pożarem, niestety nie możemy określić precyzyjnie kiedy to nastąpiło, ale zapewne nie wcześniej jak w 2 połowie X wieku. Pośrednio świadczyłyby o tym odkrycia zabytków z grodziska – topór żelazny (X w.) oraz pobliskich osad – przęślika owruckiego (2 poł. X w.), okucia (X w.), czekana typu bradatica (IX-X w.).