Podstawowe informacje
Miejscowość
Strzyżew
Województwo
lubelskie
Powiat
łukowski
Gmina
Łuków
Obszar AZP
63-81
Nr stanowiska w miejscowości
1
Nr stanowiska na obszarze
1
Forma terenowa
cypel piaszczysty
Pokrycie terenu
las
Chronologia
X-XI w.
Cechy
Forma
Stan zachowania
Powierzchnia całości
owalne, pierścieniowe
dobry
0,19
Znaleziska
-
Opis

Grodzisko w Strzyżewie założono na piaszczystym, zalesionym obecnie cyplu, usytuowanym w widłach rzeki Krzny Południowej i jej lewobrzeżnego dopływu. Cypel od strony północnej, południowej i wschodniej otaczają podmokłe i zabagnione łąki poprzecinane rowami. Na zachód od grodziska najpewniej znajdowała się osada przygrodowa.
Obiekt ma plan pierścieniowaty o średnicy około 50 metrów (0,19 ha) z pojedynczym wałem o wysokości do 1 metra i szerokości około 5 metrów u podstawy. Dookolna fosa ma szerokość 2-3 m i głębokość 0,5 m.
W trakcie badań powierzchniowych przeprowadzonych w 2002 roku na obszarze AZP 63-81 grodzisko zostało zewidencjonowane. Następnie w 2003 roku M. Bienia przeprowadził na obiekcie badania wykopaliskowe. Założono dwa wykopy o łącznej powierzchni 181 m2. Przecięły one grodzisko krzyżowo po osiach N-S i E-W umożliwiając zbadanie majdanu, wału i fosy. Wykop 1 (E-W) miał wymiary 52 x 2 m i przecinał obiekt łącznie z wałem i otaczającą go fosą. Wykop 2 usytuowano po linii N-S. Jego parametry wynosiły 48 x 1,6 m. Również i on przecinał wał i fosę. Na majdanie grodziska poniżej ściółki leśnej o miąższości od 5 do 10 cm znajdowała się warstwa gliny z licznymi kamieniami. Jego centralna część była pozbawiona zabudowy. Natomiast przy wałach zalegała ciemnobrunatna ziemia o szerokości 5-7 m zawierająca duże ilości zabytków ruchomych. Miała ona miąższość od 20 do 40 cm i mogła być pozostałością zabudowy dookolnej (?).W części wschodniej na majdanie natrafiono na kilka jam osadniczych.
Wał wzniesiono w konstrukcji skrzyniowej, której wnętrze wypełniała warstwa gliny. Miał zachowane wymiary: 5 m szerokości i 1 m wysokości. W nasypie uchwycono zarysy kilku spalonych kłód drewnianych, a pobrane z nich próbki zostały wydatowane metodą C14 w laboratorium AGH w Krakowie przez prof. M. Krąpca na lata 980-1000 AD. W nasypie odkrywano również ślady po dołkach posłupowych – będących wzmocnieniem wału wiązały się z konstrukcją zabudowy? W fosie z kolei odkryto ślady bruku kamiennego.
W trakcie prac badawczych pozyskano dużą liczbę zabytków ruchomych – około 1514 sztuk z dominującą ceramiką naczyniową i militariami. Znaleziono również ozdoby i przedmioty codziennego użytku. Na szczególną uwagę zasługują: żelazne groty strzał i grot oszczepu oraz przepalona srebrna zawieszka czy fragment sierpa żelaznego, noże, szydło kościane. Zabytki można datować na X-XI wiek, co jest zbieżne z uzyskanymi datami C14. Położenie, wielkość i kształt oraz bogaty inwentarz kulturowy zbliżają obiekt do grupy małych gródków pierścieniowatych charakterystycznych dla Słowiańszczyzny Zachodniej pomiędzy IX a XI wiekiem.

-
Badania archeologiczne
Rok (rozpoczęcia)
Kierownik badań
Rodzaj badań
Miejsce przechowywania zbiorów
2002
M.Bienia
badania powierzchniowe
-
2003
M. Bienia
badania wykopaliskowe
-
Literatura
M. Miśkiewicz, W okresie wczesnego średniowiecza, [w:] Północna Lubelszczyzna. Od pradziejów po okres nowożytny, Skarby z Przeszłości 5, 2003, s. 73-118.
M. Bienia, Sprawozdanie z archeologicznych badań wykopaliskowych przeprowadzonych na grodzisku w Strzyżewie stan. 1, gm. Łuków, woj. lubelskie, 2003.
M. Bienia, Strzyżew, gm. Łuków, pow. łukowski. Grodzisko, [w:] Grody Lubelszczyzny od XI do XIV wieku, Skarby z Przeszłości 20, 2019, s. 323-328.
Pozycja na mapie
Wyznacz trasę trasy z
Pokaż trasę
Zdjęcia stanowiska