Podstawowe informacje
Miejscowość
Niedów, stan. 1
Województwo
dolnośląskie
Powiat
zgorzelecki
Gmina
Zgorzelec
Obszar AZP
81-09
Nr stanowiska w miejscowości
1
Nr stanowiska na obszarze
25
Forma terenowa
wyniesienie
Pokrycie terenu
pojedyncze drzewa i krzewy
Chronologia
IX - XI w.
Cechy
Forma
Stan zachowania
Powierzchnia całości
okrąg
dobry
0,3 ha
Znaleziska

materiały przedwojenne, 1959, 1960, 1965 - 150 ułamków naczyń glinianych, obtaczanych, niektóre z nich zdobione linią falistą, skośnymi i dookolnymi żłobkami i rytymi kółeczkami (Kaletynowie, Lodowski 1968).

1984-1987 - liczne fragmenty naczyń ceramicznych, ostrogi, topór, wędzidło, radlica, fragment półkoska, groty strzał (Jaworski 2005). 

Opis

Grodzisko znajduje się na prawym skalistym brzegu rzeki Witki, na wzniesieniu o wys. 220 m n.p.m. (Kaletynowie, Lodowski 1968).

Grodzisko dwuczłonowe, składające się z większego członu obejmującego szczyt wzniesienia oraz przylegającej od strony północno-wschodniej platformy-podgrodzia. Człon większy o śr. 46 x 36 m, otoczony jest podkowiastym wałem o dł. 120 m, szer. podst. 5-12 m. Mniejszy człon ma wymiary 30 x 25 m (Kaletynowie, Lodowski 1968).

Po przeprowadzonych badaniach wykopaliskowych stwierdzono, że gród funkcjonował w 3 fazach: IX w., X w. oraz początek XI w. Wśród zabytków militarnych z Niedowa zwracają uwagę ostrogi stanowiące naśladownictwo wczesnokarolińskich ostróg oczkowatych, datowane na trzy pierwsze dekady IX w. Na funkcjonowanie grodu w 1 poł. X w. wskazuje topór typu czeskiego oraz fragment żelaznego wędzidła starowęgierskiego. Przedmioty te są świadectwem kontaktów mieszkańców grodu z obszarem Czech, mających miejsce już po upadku Państwa Wielkomorawskiego w 906 r., kiedy w kulturze materialnej Czech występowały elementy postwielkomorawskie. Na ostatnią fazę użytkowania grodu w X - 1 poł. XI w. wskazują ostrogi  typu I/1 oraz II/3 wg typologii Z. Hilczerówny (Jaworski 2005). 

Badania archeologiczne
Rok (rozpoczęcia)
Kierownik badań
Rodzaj badań
Miejsce przechowywania zbiorów
1918 - 1945
brak danych
badania powierzchniowe
Muzeum Archeologiczne Wrocław
1959
brak danych
badania sondażowe
Magazyn KZA
1960
brak danych
badania sondażowe
Magazyn KZA
1965
brak danych
badania sondażowe
Magazyn KZA
1984 - 1987
Halina Śledzik-Kamińska
badania wykopaliskowe
-
Literatura
W. Frenzel, Kartoteka grodzisk wczesnośredniowiecznych i średniowiecznych.
K. Preusker, Oberlausitzer Alterthümer, [w:] NLM, 1827 tom 6, s. 350.
K. Preusker, Blicke in die vaterländische Vorzeit, 1841-1843.
O. Schuster, Die alten Heidenschanzen Deutschlands, 1869.
R. Behla, Die vorgeschichtlichen Rundwälle im östlichen Deutschland, 1888.
W. Frenzel, Die Burgwälle von Nieda an der Witting, [w:] Bautzener Geschichtshefte, 1928 tom 6, s. 15.
H. A. Schulz, Die vor- und frühgeschichtliche Besiedlung des Kreises Görlitz, 1939-1940.
, Mapa grodzisk w Polsce, 1964.
J. Lodowski, M. Kaletynowie, Grodziska wczesnośredniowieczne województwa wrocławskiego, 1968.
H. Śledzik- Kamińska, Wyniki badań na grodzisku nr 1 w Niedowie, gm. Zgorzelec, [w:] Śląskie Sprawozdania Archeologiczne, 1988 tom 30, s. 107-115.
H. Śledzik- Kamińska, Badania wykopaliskowe grodziska nr 1 w Niedowie, gm. Zgorzelec, woj. jeleniogórskie w 1984 r. , [w:] Śląskie Sprawozdania Archeologiczne, 1988 tom 27, s. 51-54.
H. Śledzik- Kamińska, Grodzisko wczesnośredniowieczne nr 1 w Niedowie, gm. Zgorzelec. Sprawozdanie z badań przeprowadzonych w 1985 r. , [w:] Śląskie Sprawozdania Archeologiczne, 1989 tom 28, s. 87-90.
J. Lodowski, Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem Śląska (VI-X w.), [w:] Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem w Polsce: materiały z konferencji, Poznań 14-16 grudnia 1987 roku, 1990, s. 173-185.
K. Wachowski, Śląsk w dobie przedpiastowskiej, 1997.
S. Moździoch, Archäologische Forschungen zu frühmittelalterlichen Burgen in Schlesien, [w:] Frühmittelalterlicher Burgenbau in Mittel- und Osteuropa, 1998, s. 276-291.
K. Jaworski, Grody w Sudetach (VIII-X w.), 2005.
K. Fokt, Konstrukcje obwałowań grodów wschodniego Milska, [w:] Śląskie Sprawozdania Archeologiczne, 2013 tom 55, s. 25-64.
Pozycja na mapie
Wyznacz trasę trasy z
Pokaż trasę
Zdjęcia stanowiska