Podstawowe informacje
Miejscowość
Grążawy
Województwo
kujawsko-pomorskie
Powiat
brodnicki
Gmina
Bartniczka
Obszar AZP
34-52
Nr stanowiska w miejscowości
1
Nr stanowiska na obszarze
1
Forma terenowa
-
Pokrycie terenu
-
Chronologia
Wczesnośredniowieczna faza zasiedlenia obiektu datowana na podstawie analizy nielicznego zbioru ceramiki na XII w. Ślady użytkowania obiektu pochodzą również z XV - XVI w.
Cechy
Forma
Stan zachowania
Powierzchnia całości
dwuczłonowe
dobry
1,09
Znaleziska
-
Opis

Grodzisko dwuczłonowe o powierzchni 1 ha. Człon I (gród właściwy) w kształcie elipsy nieco spłaszczonej od strony S; jego wymiary u podstawy wału wynoszą około 60 x 70 m, co daje w sumie powierzchnię 3900 m2. Dookolny wał, w miejscu swojego największego wypiętrzenia, wznosi się około 5-6 m ponad poziom otaczającego grodziska terenu; jego szerokość u podstawy wynosi około 25 m. Zagłębiony majdan, o powierzchni około 1500 m2, w części środkowej jest nieznacznie wypiętrzony. Człon I oddzielony jest od członu II przylegającego od strony S nieckowatym obniżeniem, które uznać można za pozostałość po fosie. Człon II ma kształt regularnego prostokąta o powierzchni 7000 m2; jego wymiary u podstawy wału wynoszą 100 x 70m. Wał podkowiasty, otwarty od strony N. Wypiętrzenie i szerokość wałów podobnie jak w członie I grodziska. Zagłębiony majdan, o powierzchni około 3500 m2, w części środkowej jest nieznacznie wypukły. Od strony S grodziska znajduje się niewielkie nieckowate zaklęśnięcie terenu - ślad po fosie oddzielającej gród od osady podgrodowej. Od strony N grodziska znajduje się wypiętrzenie w kształcie trójkąta, oddzielone od obiektu fosą o szerokości 15 m (bastion?). Największe deniwelacje w obrębie stanowiska występują między koroną wału a poziomem lustra wody w rzece (około 9-10 m). Grodzisko dość dobrze zachowane, jedynie w jego części W zewnętrzny stok wału zniszczony jest przez wody meandrującej rzeki Drwęcy. W czasie prospekcji terenowej (1990 r.) grodzisko porośnięte było lasem.

-
Badania archeologiczne
Rok (rozpoczęcia)
Kierownik badań
Rodzaj badań
Miejsce przechowywania zbiorów
1895 - 1897
-
badania powierzchniowe
-
1957
K. Żurowski
badania powierzchniowe
-
1969
A. Kola, R. Boguwolski
badania sondażowe
-
1975
A. Kluska
Plan sytuacyjno-wysokościowy
-
1988
K. Grążawski
badania powierzchniowe AZP
-
1990
W. Chudziak, P. Gurtowski
badania sondażowe
-
Literatura
A. Berich, Amtlicher Bericht über die Verwaltung der naturgeschichtlichen vorgeschichtlichen u. volkskundlichen Sammlungen des westpreussischen Provinzial-Museums für das Jahr 1895, [w:] Amtlicher Bericht über die Verwaltung der naturgeschichtlichen vorgeschichtlichen u. volkskundlichen Sammlungen des Westpreussichen Provinzial-Museums, 1896 tom 16, s. 46.
A. Berich, Amtlicher Bericht über die Verwaltung der naturgeschichtlichen vorgeschichtlichen u. volkskundlichen Sammlungen des westpreussischen Provinzial-Museums für das Jahr 1896, [w:] Amtlicher Bericht über die Verwaltung der naturgeschichtlichen vorgeschichtlichen u. volkskundlichen Sammlungen des Westpreussichen Provinzial-Museums, 1897 tom 17, s. 48.
A. Berich, Amtlicher Bericht über die Verwaltung der naturgeschichtlichen vorgeschichtlichen u. volkskundlichen Sammlungen des westpreussischen Provinzial-Museums für das Jahr 1908, [w:] Amtlicher Bericht über die Verwaltung der naturgeschichtlichen vorgeschichtlichen u. volkskundlichen Sammlungen des Westpreussichen Provinzial-Museums, 1909 tom 29, s. 47.
W. Łęga, Kultura Pomorza we wczesnem średniowieczu na podstawie wykopalisk, 1930, s. 538.
B. Zielonka, Zabytki archeologiczne województwa bydgoskiego, 1959, s. 21.
B. Zielonka, Zarys dziejów polskich badań archeologicznych na ziemiach województwa bydgoskiego, [w:] Rocznik Muzeum w Toruniu, 1963 tom 1 nr 3, s. 24.
, Mapa grodzisk w Polsce, 1964, s. 44.
U. Huszcza, Powiat brodnicki w starożytności i we wczesnym średniowieczu, [w:] Rocznik Muzeum w Toruniu, 1969 tom 4, s. 124.
Z. Woźnicka, Stawy, [w:] Informator Archeologiczny, 1969 tom 1968, s. 250.
R. Boguwolski, Sprawozdanie z badań archeologicznych w Długim Moście, pow. Brodnica, [w:] Informator Muzeum w Grudziądzu, 1969 tom 10, s. 19-22.
R. Boguwolski, A. Kola, Sprawozdanie z badań archeologicznych prowadzonych w roku 1969 na grodzisku i podgrodziu w Długim Moście, pow. Brodnica, [w:] Komunikaty archeologiczne. Badania wykopaliskowe na terenie województwa bydgoskiego w latach 1968-1969, 1972, s. 78-81.
J. Powierski, Studia nad strukturą administracyjno-terytorialną ziemi chełmińskiej i michałowskiej w okresie piastowskim , [w:] Prace Komisji Historii Bysgoskiego Towarzystwa Naukowego, 1973 tom 9, s. 58.
Z. architektury, Zabytki architektury województwa bydgoskiego, 1974, s. 75.
A. Kola, Wczesnośredniowieczny gród i osada podgrodowa w Długim Moście, pow. brodnicki, w świetle badań archeologicznych, [w:] Bydgoskie Towarzystwo Naukowe, Prace Wydziału Nauk Humanistycznych, C, 1974 nr 14, s. 9-42.
K. zabytków, Katalog archeologicznych zbiorów pozamuzealnych, [w:] Kolekcje Instytutu Archeologii i Etnografii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, 1989 nr 6, s. 42.
J. Chudziakowa, Wczesnośredniowieczne grodziska ziemi chełmińskiej. Katalog źródeł,, 1994, s. 56-59.
Pozycja na mapie
Wyznacz trasę trasy z
Pokaż trasę
Zdjęcia stanowiska