Województwo
kujawsko-pomorskie
Nr stanowiska w miejscowości
1
Nr stanowiska na obszarze
61
Forma terenowa
cypel wysoczyzny w otoczeniu doliny
Pokrycie terenu
drzewa i krzewy
Chronologia
2. połowa XI - XIII wiek
Forma
Stan zachowania
Powierzchnia całości
Z badań w latach 1961-1963 pochodzi ceramika naczyniowa (około 4000 fr.), kości zwierzęce (około 2000 fr.) oraz liczne przedmioty wydzielone.
Grodzisko znajduje się w odległości około 400 m na wschód od drogi asfaltowej Rypin-Brodnica i około 150 m na północny zachód od drogi Rypin-Starorypin. Położone jest na wzgórzu morenowym w kształcie wydłużonego owalu otoczonego od strony północnej i południowej głębokimi jarami, łączącymi się po stronie zachodniej cypla w jeden. W jarach tych płyną strumienie. Po grodzisku pierścieniowatym zachowały się fragmenty wału (od strony NW). Lokalna nazwa " Zamczysko" lub "Starorypińskie Góry".
Obiekt składa się z dwóch części. Po grodzisku pierścieniowatym zachował się fragment wału. We wschodniej partii grodu wzniesiono gródek stożkowaty.
W latach 1961-1963 założono na grodzisku pierścieniowatym dwa wykopy badawcze na wale, dwa na majdanie i jeden wykop na wewnętrznym rozsypisku wału. Badania prowadzone w latach 90-tych XX wieku pozwoliły na weryfikację dotychczasowej chronologii zespołu w Starorypinie. Kluczowe dla uściślenia chronologii oraz rozpoznania aspektów dotyczących zabudowy, faz użytkowania oraz życia codziennego mieszkańców Starego Rypina były badania prowadzone w latach 2007-2010. W 2008 roku założony został wykop na grodzisku, w 2010 roku wykonane zostały badania metodami nieinwazyjnymi oraz zdjęcia lotnicze.
Rok (rozpoczęcia)
Kierownik badań
Rodzaj badań
Miejsce przechowywania zbiorów
1961 - 1963
J. Grześkowiak
systematyczne, szerokopłaszczynowe
Muzeum Ziemi Dobrzyńskiej w Rypinie
1980 - 1980
A. Gajda
powierzchniowe
-
1991 - 1999
-
wizja lokalna
-
2007 - 2010
J. Lewandowska
systematyczne, szerokopłaszczyznowe
-
Rodzaj dokumentu
Nazwa instytucji
Sygnatura
Praca magisterska
Instytut Archeologii UMK w Toruniu
-
Praca magisterska
Katedra Archeologii UŁ
-
Sprawozdanie z badań
WKZ we Włocławku
-
Teczka Starorypin
WKZ we Włocławku
-
Sprawozdanie z badań
WKZ we Włocławku
-
Praca magisterska
Instytut Archeologii UMK w Toruniu
-
A. Zalewski, Kilka wiadomości z dziedziny starożytnictwa (Płockie nad Drwęcą i Skawą), [w:] Pamiętnik Fizjograficzny, 1892 tom XII, s. 1-23.
R. Jakimowicz, Sprawozdanie z działalności Państwowego Konserwatora Zabytków Przedhistorycznych okręgu warszawskiego za lata 1924-1926, [w:] Wiadomości Archeologiczne, 1929 tom X, s. 271-280.
S. Jasnosz, Badania powierzchniowe nad Rypienicą i Pissą, [w:] Sprawozdania PMA, 1951 tom IV nr 3-4, s. 79-89.
B. Zielonka, Zabytki archeologiczne województwa bydgoskiego, 1959.
E. Walicka, Materiały z wczesnośredniowiecznych osad i grodzisk w północnej części Ziemi Dobrzyńskiej w zbiorach Państwowego Muzeum Archeologicznego, [w:] Materiały Wczesnośredniowieczne, 1960 tom V, s. 283-295.
J. Grześkowiak, Sprawozdanie z badań wykopaliskowych przeprowadzonych w 1961 roku w Starorypinie na stanowisku 1, [w:] Zbiór Dokumentów Tysiąclecia Państwa Polskiego w Rypinie. Badania archeologiczne w latach 1959-1961, 1963.
Z. Wartołowska, W. Antoniewicz, Mapa grodzisk w Polsce, 1964.
J. Grześkowiak, Wczesnośredniowieczne osadnictwo w Starorypinie i okolicy, [w:] Szkice rypińskie. Materiały z sesji popularno-naukowej zorganizowanej z okazji 900-lecia Rypina w dniu 27 listopada 1965 roku, 1967, s. 30-37.
Z. Guldon, J. Powierski, Podziały administracyjne Kujaw i Ziemi Dobrzyńskiej w XIII-XIV wieku, 1974.
A. Horonziak, L. Kajzer, Budownictwo obronne Ziemi Dobrzyńskiej, 1995.
W. Chudziak, Zasiedlenie strefy chełmińsko-dobrzyńskiej we wczesnym średniowieczu, 1996.
W. Chudziak, Geneza i rozwój wczesnośredniowiecznych grodów w strefie chełmińsko-dobrzyńskiej, [w:] Studia nad osadnictwem średniowiecznym ziemi chełmińskiej, 1999 tom 3, s. 137-158.
J. Lewandowska, Rypin i jego okolice w pradziejach i wczesnym średniowieczu, [w:] Rypin-dzieje miasta. Tom 1. Do 1918, 2010 tom 1, s. 43-85.
J. Lewandowska, Odkryte skarby, nierozwiązane zagadki i nowe perspektywy badawcze Starego Rypina, [w:] Dziedzictwo archeologiczne północnej części Ziemi Dobrzyńskiej, 2016, s. 125-148.
