Podstawowe informacje
Miejscowość
Rzymówka
Województwo
dolnośląskie
Powiat
złotoryjski
Gmina
Złotoryja
Obszar AZP
79-19
Nr stanowiska w miejscowości
3
Nr stanowiska na obszarze
45
Forma terenowa
terasa nadzalewowa
Pokrycie terenu
pojedyncze drzewa
Chronologia
poł. X-poł. XI w.
Cechy
Forma
Stan zachowania
Powierzchnia całości
owal
częściowo zniszczone
0,43 ha
Znaleziska

1961, 1966 - kilkadziesiąt ułamków naczyń obtaczanych, ornamentowanych (Kaletynowie, Lodowski 1968).

1978-1980 - jelec i głowica miecza, topór, grot włóczni, grot strzały, sprzączka, klucz z kółkiem oraz okucie wiadra; 2 rylce kościane, pochewka grzebienia; posrebrzane okucie, gładzik kamienny, liczne fragmenty naczyń ceramicznych (Bykowski 1980, 1981, 1982). 

Opis

Grodzisko znajduje się w centrum wsi, na niewielkim wzniesieniu, na krawędzi terasy nadzalewowej rzeki Kaczawy. Obecnie koryto rzeki biegnie ok. 100 m na południe od stanowiska (Kaletynowie, Lodowski 1968). 

Obiekt założony na planie wydłużonego owalu na osi północny zachód - południowy wschód, o wym. 110 x 120 m. Powierzchnia grodu jest nierówna i lekko opada w kierunku południowo-wschodnim. Obiekt otoczony wałami, które najlepiej zachowały się w części północno-zachodniej. Wys. zewnętrzna umocnień wynosi od 5 do 15 m, wewnętrzna do 6 m. Obniżenie o długości ok. 10 m w S partii umocnień, świadczy o istnieniu w tym miejscu bramy do grodu (Kaletynowie, Lodowski 1968).

Dawniej grodzisko było datowane na X/XI-XII w. (Kaletynowie, Lodowski 1968). Dopiero wyniki badań wykopaliskowych przeprowadzonych w latach 1978-1980 uściśliły chronologię grodziska na poł. X-poł. XI w. Podczas prac odkryto depozyt złożony w reliktach budynku mieszkalnego, w skład którego wchodził jelec i głowica miecza, posrebrzane okucie, gładzik kamienny, 2 rylce kościane, pochewka grzebienia, klucz z kółkiem oraz okucie wiadra. Ponowna analiza przedmiotów z depozytu oraz fragmentów naczyń ceramicznych z grodziska, pozwala zawęzić chronologię obiektu do 1 poł. XI w. Wśród pozostałych naczyń z grodziska znajdują się formy nawiązujących do starszego, tradycyjnego nurtu garncarstwa wczesnośredniowiecznego, charakterystycznego dla IX oraz X w. Zwrócono uwagę również na obecność ceramiki datowanej na 2 poł. X oraz początek XI w. (Bykowski 1980, 1981, 1982; Pankiewicz, Rzeźnik 2007).

Badania archeologiczne
Rok (rozpoczęcia)
Kierownik badań
Rodzaj badań
Miejsce przechowywania zbiorów
1801 - 1945
brak danych
badania powierzchniowe
-
1961
brak danych
badania sondażowe
Magazyn KZA
1966
brak danych
badania powierzchniowe
Magazyn KZA
1978 - 1980
Karol Bykowski
badania wykopaliskowe
IA UWr
Literatura
F. W. Jäckel, Ringwälle, Steinwälle und Heidenkirchhofe, besonders in Schlesien, [w:] Schlesische Provinzialblätter, 1865 tom 4.
R. Drescher, Über den gegenwärtigen Stand der Ermittelungen auf dem Gebiete des Schlesischen Heidentums, Schlesien Vorzeit, 1866/1867 tom 1, s. s. 78.
O. Schuster, Die alten Heidenschanzen Deutschlands, 1869.
R. Behla, Die vorgeschichtlichen Rundwälle im östlichen Deutschland, 1888.
M. Hellmich, Schlesische Wehranlagen, [w:] Altschlesien, 1930 tom 3, s. s. 37-47, .
, Mapa grodzisk w Polsce, 1964.
T. Kaletyn, Grodzisko wczesnośredniowieczne w Rzymówce, pow. Złotoryja, [w:] Wiadomości Archeologiczne, 1965 tom 31 nr 2/3, s. 281.
J. Lodowski, M. Kaletynowie, Grodziska wczesnośredniowieczne województwa wrocławskiego, 1968.
K. Bykowski, Badania w rejonie wsi Rzymówka koło Złotoryi, [w:] Śląskie Sprawozdania Archeologiczne, 1980 tom 21, s. 79-84.
J. Lodowski, Dolny Śląsk na początku średniowiecza (VI-X wiek) Podstawy osadnicze i gospodarcze, 1980.
K. Bykowski, Wyniki badań grodziska wczesnośredniowiecznego w Rzymówce, gm. Złotoryja w 1979 roku, [w:] Śląskie Sprawozdania Archeologiczne, 1981 tom 22, s. 53-58.
K. Bykowski, Sprawozdanie z badań grodziska wczesnośredniowiecznego w Rzymówce, gm. Złotoryja, woj. legnickie, [w:] Śląskie Sprawozdania Archeologiczne, 1982 tom 23, s. 64-66.
J. Lodowski, Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem Śląska (VI-X w.), [w:] Stan i potrzeby badań nad wczesnym średniowieczem w Polsce: materiały z konferencji, Poznań 14-16 grudnia 1987 roku, 1990, s. 173-185.
S. Moździoch, Archäologische Forschungen zu frühmittelalterlichen Burgen in Schlesien, [w:] Frühmittelalterlicher Burgenbau in Mittel- und Osteuropa, 1998, s. 276-291.
A. Pankiewicz, P. Rzeźnik, Problem mozaiki kulturowej grodziska w Rzymówce koło Złotoryi (X-XI w.) w świetle analizy materiałów ceramicznych, [w:] Śląskie Sprawozdania Archeologiczne, 2006 tom 48, s. 271-286.
K. Demidziuk, "Rzeczny" katalog Rudolfa Dreschera do archeologii Śląska, [w:] Silesia Antiqua, 2010 tom 46, s. 217-332.
A. Pankiewicz, Relacje kulturowe południowego Śląska i północnych Moraw i Czech w IX-X wieku w świetle źródeł ceramicznych, 2012.
Pozycja na mapie
Wyznacz trasę trasy z
Pokaż trasę
Zdjęcia stanowiska