Podstawowe informacje
Miejscowość
Dobryń Kolonia
Województwo
lubelskie
Powiat
Biała Podlaska
Gmina
Zalesie
Obszar AZP
59-89
Nr stanowiska w miejscowości
2
Nr stanowiska na obszarze
2
Forma terenowa
terasa nadzalewowa
Pokrycie terenu
las, łąka
Chronologia
IX-X wiek
Cechy
Forma
Stan zachowania
Powierzchnia całości
dwuczłonowe, owalne
zniszczone w części
0,45
Znaleziska
-
Opis

Obiekt obronny położony jest w dolinie rzeki Krzny na piaszczystym wyniesieniu otoczonym terenem podmokłym. Jest to pierścieniowate dwuczłonowe grodzisko z gródkiem wewnętrznym o średnicy 25 metrów otoczonym wałem o wysokości około 0,50 m wraz z fosą o głębokości około 0,5 metra i szerokości do 2,20 m. Od strony zachodniej znajduje się wał zewnętrzny oddalony od wewnętrznego o prawie 35 metrów, podczas gdy w części wschodniej całkowicie się z nim zlewa. Na planach z lat 80. ma on przebieg odcinkowy, mniej regularny. Na numerycznym modelu terenu wał można rekonstruować jako dochodzący/dostawiony (?) do wału wewnętrznego. Powierzchnia majdanu w obrębie wału wewnętrznego jest niewielka i wynosi ok. 0,14 ha. Jego północna część została niestety zniszczona w wyniku wybierania piasku. Międzywale od strony zachodniej ma powierzchnię około 0,31 ha.
Grodzisko zostało odkryte w trakcie badań powierzchniowych AZP w 1984 roku. Rok później przeprowadzono weryfikację terenową, a w 1987 podjęto badania wykopaliskowe, które prowadziła B. Hensel-Moszczyńska. Założono 4 wykopy – nr I-III na majdanie gródka wewnętrznego, natomiast nr IV od strony wschodniej obejmując wał, fosę i przedwale. Konstrukcję wału określono jako nasyp gliniano-ziemny o szerokości 4-5 m. Odkryte u podstawy wału ślady spalenizny uznano za ogrodzenie starszego (?) założenia. Jednak interpretować można je również jako konstrukcję zwieńczenia wału zniszczoną pożarem lub pionową ścianę zabezpieczającą nasyp. W trakcie badań odkryto dookolną fosę o szerokości i głębokości 2,2 m. Wał zewnętrzny był nasypem gliniano-ziemnym zwieńczonym przedpiersiem drewnianym, ale brak jest informacji o szczegółach konstrukcyjnych. Na majdanie grodziska nie natrafiono na obiekty i warstwę kulturową, jednak pozyskano ponad 100 fragmentów ceramiki datowanej na X – początek XI w., co świadczy o co najmniej okresowym użytkowaniu obiektu. W otoczeniu obiektu lokalizowana jest osada z okresu plemiennego (Dobryń Duży stan. 3) stanowiąca bezpośrednie zaplecze dla grodu. Osada jest dwufazowa. Starsze materiały pochodzą z VIII-X wieku, zaś młodsze z XI-XII wieku.
Grodzisko w Dobryniu Kolonii ze względu na regularny, pierścieniowaty kształt i niewielką przestrzeń majdanu należy do typowych dla IX-XI w. obiektów obronnych, które najczęściej współwystępowały wraz z osadą. Obronność zespołu wzmacniało położenie, a komunikację zapewniała rzeka Krzna – dopływu Bugu. Nie jest jasne czy oba wały powstały jednoczasowo. Dalszych badań wymaga także dosyć duże powierzchniowo międzywale/podgrodzie od strony zachodniej.

-
Badania archeologiczne
Rok (rozpoczęcia)
Kierownik badań
Rodzaj badań
Miejsce przechowywania zbiorów
1984
S. Żółkowski, W. Nowakowski
badania powierzchniowe
-
1987
B. Hensel-Moszczyńska
badania wykopaliskowe
-
Literatura
T. Dzieńkowski Marcin Wołoszyn, Grody plemienne (VIII-X w.) i z okresu przełomu X/XI wieku ze wschodniej Lubelszczyzny, [w:] Grody z okresu plemiennego na Lubelszczyźnie, s. 175-236.
M. Bienia, Dobryń Kolonia (dawniej Dobryń Duży ? Kolonia), gm. Zalesie, pow. bialski. Grodzisko, [w:] Grody Lubelszczyzny od XI do XIV wieku, Skarby z Przeszłości 20, s. 138-142.
M. Bienia, Grodziska wczesnośredniowieczne istniejące i domniemane na terenie dzisiejszego województwa bialskopodlaskiego, 1998, s. 12-15.
M. Miśkiewicz, W okresie wczesnego średniowiecza, [w:] Północna Lubelszczyzna. Od pradziejów po okres nowożytny, Skarby z Przeszłości 5, 2003, s. 73-118.
Pozycja na mapie
Wyznacz trasę trasy z
Pokaż trasę
Zdjęcia stanowiska